Çerez Politikası ve Kullanımı Nedir? - Çerezlerin Türleri ve Kullanım Amaçları Nelerdir? - Çerez Kullanımı Tehlikeli mi ve Nelere Dikkat Edilmeli?

Teknoloji

Çerez Politikası Nedir? Çerez Kullanımı Nedir? Çerezlerin Türleri ve Kullanım Amaçları Nelerdir? Çerez Kullanımı Tehlikeli mi ve Nelere Dikkat Edilmeli?

İnternette gezerken günde birçok web sitesine girip çıkıyoruz. Haber siteleri, e-ticaret siteleri, film ve dizi izleme platformları ve sosyal medya siteleri gibi çeşitli web sitelerine girip çıkıyoruz. Web sitelerini gezerken çerez politikasını mutlaka görmüşsünüzdür. Peki, nedir bu çerez politikası, güvenilir mi, zararlı yazılımlara mahal verir mi, internette gezerken nelere dikkat etmeliyim gibi oldukça fazla soruyla karşılaştık. Bizde IWEBSA editörleri olarak bugün ki yazımızda bu konuya değinmek istedik. Çerez kullanımı ve çerez politikasıyla ilgili bütün merak ettiklerinizi yazımızda bulabilirsiniz. Keyifli Okumalar dileriz.

Not : İnternet Sitenize Çerez Politikası ve Uyarı Kodu Eklemek İsteyen Okurlarımız Buradan Eğitim Dökümanımıza Ulaşabilirler

Çerez Kullanımı Nedir?

Çerez politikasına geçmeden önce çerez nedir ona değinelim. Çerez, İngilizce cookies olarak adlandırılır. Bir web sitesini kullandığınız süre boyunca sizi tanımak amaçlı olarak tarayıcınıza kaydettiği küçük bilgilerdir. Çerezler zamandan tasarruf etmek ve daha iyi bir internet deneyimi sağlamak için kullanılır. Hemen hemen her sitede giriş yaparken beni hatırla seçeneğini görmüşsünüzdür. Beni hatırla butonuna tıkladığınızda kullanıcı adınız veya giriş yaptığınız e-posta adresiniz tarayıcıya kaydedilir ve sonraki girişinizde sistem otomatik olarak önceden kaydettiği bu çerezi kullanarak giriş yapmanıza yardımcı olur. Bunu çerez kullanımına örnek olarak verebiliriz. Daha iyi bir internet deneyimi sunmak amacıyla kullanılan çerezler aslında zararsız dosyalardır ama kötü niyetli kişilerin eline geçmediği sürece. E-ticaret sitelerinde sepete ekle butonu da çerez kullanımına örnektir. Siz siteyi kapatsanız dahi sepetiniz kaydedilir ve tekrar giriş yaptığınızda sepetinizdeki ürün yerini koruyacaktır. Çerezler bunların dışında genellikle kişiselleştirilmiş reklamlar göstermek amacıyla tutulur. Örneğin siz bir e-ticaret sitesinde ceket baktınız ve birkaç tanesini sepetinize eklediniz veya satın aldınız. Daha sonra ziyaret ettiğiniz sitelerde ceket reklamları görmeniz çok olası bir durum. Bu durum çoğu insanın hoşuna gitmiyor. Ceketi satın alsa dahi sürekli ceket reklamları görmek insanı rahatsız edebilir. 

Çerez Politikası Nedir? – Ne İşe Yarar?

Çerez politikası web sitelerinin kullanıcılarını çerez kullanımı hakkında bilgilendirdikleri bir metinden oluşmaktadır. Bilgisayarınıza zarar verebilecek herhangi bir virüs veya kötü yazılım içermez. Çerez kullanımının genel amacı ziyaretçileri hakkında bilgi toplamaktır. Telefon tablet veya bilgisayarlarınız aracılığıyla girdiğiniz web sitelerinde çerez kullanımının olması yani ziyaret detaylarınızın depolanması için kullanıcılardan izin alması ve bilgilendirmesi zorunludur. 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve AB’nin kişisel verilere ilişkin koruma mevzuatı olan Genel Veri Koruma Regülasyonu (GDPR) kapsamında kullanıcıların rızası ve bilgisi olmadan kişisel verilerinin saklanması yasaktır. 



Çerezlerin Türleri ve Kullanım Amaçları Nelerdir?

Kalıcı Çerezler: Kalıcı çerezler web sitesini kapatsanız dahi telefonunuzda veya bilgisayarınızda kalmaya devam eder. Daha sonra tekrar web sitesini ziyaret ettiğinizde bu bilgiler kullanılır.

Geçici Çerezler: Geçici çerezler web sitesi ziyaretiniz sırasında depolanır ve kullandığınız tarayıcıyı kapattığınız zaman kısa süre içerisinde silinir.

Zorunlu Çerezler: Kullanıcı hesabı oluştururken, giriş yaparken ve web sitesinde gezerken kullanılan çerezlerdir. Zorunlu çerezler web sitesini kapattığınızda bilgisayarınızda veya mobil cihazlarınızda saklanmaya devam eder. Web sitesine tekrar girdiğinizde sizi tanımak için kullanılır.

İzleme Çerezleri: İnternette gezerken yaptığınız aramaları ve gezdiğiniz kısımları takip ederler, bunlar hakkında veri ve bilgi tutarlar.

Hedefli Reklam Çerezleri: Reklam çerezleri girdiğiniz e-ticaret vb. sitelerde gözden geçirdiğiniz ürün ve hizmetleri kaydeder. Sonraki internet deneyimlerinizde karşınıza reklam olarak çıkar.

İşlevsellik Çerezleri: Web sitesinde dolaşmayı daha kolay hale getirmek için kullanılır. Web sitesini gezerken seçtiğiniz dil, renk ve kendinize özel ayarlamaları ve kişiselleştirmeleri hatırlamak ve sonraki ziyaretiniz için kullanmak için kullanılır.

Çerez Kullanımı Tehlikeli mi? Nelere Dikkat Etmeli?

Çerezler sitelerin çalışması için gerekli değildir. Kullanım deneyimini geliştirmek, hedefli reklamcılık, kullanıcıyla ilgili istatistikler tutmak gibi amaçları vardır. Çerezler kişisel verilerinizi web sitesinden veya bilgisayarınızdan alamazlar. Çerezler içindeki verilerin değişmediğinden dolayı çerezlerin kendisi zararlı değildir. Çerezlere, kullanıcının izni olmadığı sürece üçüncü kişiler tarafından erişim sağlanamaz. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi kişiselleştirilmiş reklamlar için kullanılan çerezler insanları rahatsız edebiliyor. Daha önce bakmış olduğunuz bir ürün bütün daha sonra sürekli reklam olarak karşınıza çıkabiliyor ve çerezler silinmedikçe çıkmaya devam ediyor. Eğer bu durumdan rahatsız oluyorsanız çözüm oldukça basit. Bunu önlemek için Google hesap ayarlarınızdan “kişiselleştirilmiş reklamlar” seçeneğini kapatmanız yeterli olacaktır. Kişiselleştirilmiş reklamları kapattığınız zaman bu tarz reklamların önüne geçebilirsiniz. Bilgisayarınıza, tablet veya telefonlarınıza virüs veya kötü amaçlı yazılımları bulaştıramazlar. Çerezlerin güvenlik riski oluşturduğu durumlarda vardır. Siber saldırılarla çerezleri müdahale edebilir ve oturumlarınıza ulaşabilir. Bu sebeple güvenmediğiniz web sitelerine çerez izni vermemek daha sağlıklı ve garanti bir yol olabilir. Ayrıca çerez kullanımını kapatmak için tarayıcı ayarlarınıza girip sırasıyla “Gizlilik/içerik Ayarları/ Çerez Kullanımını Kapat” seçeneğini kullanıp çerezleri önleyebilirsiniz. 

Bir Çerez Politikasında Neler Olmalı?

Bir web siteniz varsa kullanıcılarınızı çerez kullanımı hakkında bilgilendirmek sizin sorumluluğunuzdadır. Kullanıcılarınızı bilgilendirdiğiniz metinde olması gereken maddelerden kısaca bahsedelim. Web sitenizde ne tür çerezlerin bulunduğu hakkında kullanıcılarınız bilgilendirmelisiniz. Bu çerezlerin hangi süreyle depolandıkları ve hangi verilerin izlendiğini, izlenen verilerin üçüncü kişilere paylaşılıp paylaşılmadığını, eğer paylaşılıyorsa kimlerle ve hangi amaçla paylaşıldığı hakkında bilgiler vermeniz gerekmektedir. Çerezlerin hangi amaçla kullanıldığını (performans, istatistik, pazarlama vb.) ve bu çerezlerin nasıl reddedileceği veya kullanılan çerezlerin nasıl iptal edileceğiyle ilgili bilgileri de kullanıcılarınızla paylaşmalısınız. Farklı amaçlar doğrultusunda kullanmadığınız sürece bu bilgileri paylaşmak yeterli olacaktır. Genelde çerez politikası bilgilendirme ve onay metni kullanıcılar web sitelerine girdiği anda karşılarına çıkan küçük bir şablon içerisinde bulunur. Bu şablon içerisinde çerezleri onaylayabilir veya bilgilendirme metnine ulaşabilir.

Çerez Kullanımı Nasıl Ortaya Çıktı?

1994 yılında bireysel kullanıcılar için herhangi bir depolama alanına sahip web sitelerinin olmaması bir sorundu. Yazılım şirketi olan Netscape bunun üzerine çalışmalarını sürdürüyordu fakat o dönemin teknolojisi buna imkân vermiyordu. Loi Montulli tarafından 1994 yılında bulunan çerezler sayesinde web sitesinde kullanıcıların oturum bilgilerinin kaydedilebildi ve kullanıcılar web sitesini tekrar ziyaret ettiğinde kaldığı yerden devam edebilir hale geldi.